Kategoria: Szlakiem Konstantego Parczewskiego, patrona gimnazjum

We środę 15 listopada społeczności gimnazjum zostało przedstawione sprawozdanie z wyników projektu „Szlakiem Konstantego Parczewskiego – Patrona gimnazjum“. W spotkaniu uczestniczyli nauczyciele, komitet rodzicielski gimnazjum, rada szkoły oraz uczniowie. Grupa robocza zapoznała zebranych z podstawowymi założeniami projektu, a również zademonstrowała jego wyniki. Podstawowa informacja dotyczyła wizyty W Auxerre, zwiedzania Francji, Belgii i Niemiec, uroczystościom związanym z obchodami Dnia Patrona w Niemenczynie. Zgromadzoną przy kawie społeczność gimnazjum z przebiegiem wycieczki zapoznali uczniowie klasy g1 a,b, przedstawiając prezentację multimedialną informującą o podstawowych punktach realizacji projektu, zwiedzonych obiektach, wrażeniach z pobytu. Następnie, zrealizowany staraniem dyrektora gimnazjum i grupy roboczej film, naocznie udowodnił ogrom wykonanej pracy. Nie zabrakło tu sprawozdania z wizyty w Auxerre, migawek ze zwiedzonych zabytków architektonicznych i poznania dzieł kultury Europy. Całość uwieńczyła relacja z obchodów Dnia Patrona w Niemenczynie, gdy ziemia przywieziona z grobu Konstantego Parczewskiego z Auxerre spoczęła w kaplicy grobowej rodu Parczewskich.

Podczas spotkania nie zabrakło słów podziękowania sponsorom wspierającym projekt spółkom akcyjnym „NARTIDA I Ko” oraz „MANO MĖSINĖ“, pomysłodawcom Andrzejowi Aszkieławiczowi i Irenie Karpawiczenie, nauczycielom organizatorom całości: Reginie Komar, Ricie Gvazdaityte, Mariuszowi Tumaszowi, uczestnikom, które z ogromną wdzięcznością wyraził dyrektor gimnazjum Tadeusz Grygorowicz. Swoje spostrzeżenia o realizacji zadań projektowych wypowiedział emerytowany mer miasta Niemenczyn, Mieczysław Borusewicz, podkreślając wagę takich działań na rzecz zachowania tożsamości narodowej Wileńszczyzny.

Imprezy projektowe dobiegają końca. Cieszymy się, że zaowocowały one nowymi doświadczeniami, działalnością poznawczą oraz przekonaniem, że pamięci przodków zawsze trzeba udzielać czas i siły.

Grupa robocza projektu

9 listopada w gimnazjum miało miejsce wydarzenie niezwykłej wagi. Dotyczyło każdego: uczniów, ich rodziców, nauczycieli, pracowników. W tym dniu została dostarczona do pogrzebowej kaplicy rodu Parczewskich ziemia pobrana z grobu Konstantego Parczewskiego w Auxerre. Kulminacyjnym wydarzeniem była wizyta na cmentarzu delegacji uczniów i nauczycieli, gdzie swe wieczne ukojenie znalazł nasz patron. Ziemia z jego grobu zjednoczyła go z rodziną po wielu latach. Przedsięwzięciu towarzyszyły szerokie przygotowania. Postanowiliśmy, że złożenie ziemi z Auxerre dotyczy wszystkich. W tym celu udaliśmy się z początku do parafialnego kościoła. Pochód wyruszył od gimnazjum. Na czele maszerował poczet sztandarowy, a za nim uczniowie niosący urnę z ziemią i tablicą pamiątkową oraz społeczność gimnazjalna. W kościele przede Mszą św. uczniowie przedstawili montaż słowno- literacki, gdzie poprzez wiersze i urywki z pamiętnika Konstantego Parczewskiego zademonstrowali ostatnie chwile walk jego oddziału o niepodległość Ojczyzny i losy na obczyźnie. W słowie końcowym dyrektor gimnazjum Tadeusz Grygorowicz zaznaczył, że symboliczne zjednoczenie się rodziny Parczewskich po prawie 170 latach nosi wyjątkowe znamiona pamięci i szacunku. Na Mszy św. był obecny były mer miasta Niemenczyn Mieczysław Borusewicz – inicjator nadania gimnazjum imienia Konstantego Parczewskiego.

Podczas Mszy św. ksiądz Renald Kuczko jeszcze raz przypomniał wszystkim, że człowiek żyje nie tylko dla siebie, ważne jest, co robi dla innych i tylko wtedy pamięć o takich ludziach żyje nawet wtedy, gdy opuszczają ten świat. Nad przygotowaniem uczniów do liturgii czuwał katecheta Andrzej Aszkiełowicz. Następnie pochód udał się do kaplicy grobowej. W centralnej niszy zostały umieszczona ziemia i tablica pamiątkowa, poświęcenie, krótka modlitwa…

Wieczny odpoczynek racz Mu dać Panie…

Inf. własna

Projekt „Szlakiem Konstantego Parczewskiego – patrona gimnazjum” został napisany we wrześniu ubiegłego roku szkolnego 2022 r. Zwróciliśmy się z prośbą o dofinansowanie. W tym projekcie wyraziliśmy swoje marzenie, a mianowicie odwiedzić grób K. Parczewskiego w Auxerre. Decyzją Instytutu Rozwoju Języka Polskiego im. Maksymiliana Marii Kolbego gimnazjum otrzymało dofinansowanie w wysokości 60 000zł. Celem projektu jest nie tylko odwiedzenie grobu patrona, ale również pogłębienie wiedzy o Konstantym Parczewskim i innych znanych Polakach z Towarzystwa Filomatów i Filaretów. Zdobyta wiedza ma pomóc w budowaniu postaw patriotycznych wśród młodzieży. Wychowanie na patriotów swej ziemi w dobie obecnej jest niezwykle aktualne.

Punktem kulminacyjnym projektu „Szlakiem Konstantego Parczewskiego patrona gimnazjum” miał być wyjazd do Auxerre na grób Konstantego Parczewskiego. Bezpośrednio przygotowania do niego zaczęły się, jak tyko dowiedzieliśmy się o przyznaniu dofinansowania na ten wyjazd.

Uczniowie 4 klas na czele z wychowawczyniami nagrali film w Czerwonym Dworze i Niemenczynie o życiu Konstantego i rodziny Parczewskich.

Z miejsca urodzin powstańca została wzięta ziemia, by zawieźć ją na grób do Auxerre. Uczniowie razem z nauczycielami prac wykonali woreczek na ziemię i pudełko drewniane z herbem Parczewskich. Pan Dyrektor Tadeusz Grygorowicz czuwał i czuwa nad całością, żeby wszystko było zapięte na ostatni guzik.

Pani Irena Karpawiczenie ułożyła montaż na apel na podstawie Pamiętnika K. Parczewskiego wydanego drukiem 1845 r.. Apel miał być odczytany na grobie Parczewskiego. Słowa były podzielone między kilku uczniów, jako ostatni mówił Dyrektor.

Każdy z uczestników ekspedycji miał swoją działkę odpowiedzialności i ją sumiennie realizował. Zaangażowani byli uczniowie i nauczyciele. Pani Regina Komar zajęła się sprawami organizacyjnymi wyjazdu, ma bardzo duże doświadczenie w działalności projektowej. Andrzej Aszkiełowicz zajął się przygotowaniem liturgii, szczególnie tworzeniem chórku i śpiewu podczas Mszy świętej. Mariusz Tumasz odpowiadał za medialną stronę i informację o Parczewskim.

Rita Gvazdaitytė nawiązała kontakt z Księdzem Wiesławem Gronowiczem, posługującym m. in. w Auxerre. Umówiliśmy się, że poprowadzi modlitwy na cmentarzu oraz odprawi Mszę świętą za naszego patrona i całą społeczność gimnazjum. To miał być i był punkt kulminacyjny całego wyjazdu.

Oczywiste jest, że było zwiedzanie ciekawych miejsc. Droga była długa, przemierzyliśmy wiele państw Europy. W Niemczech Szwajcaria Saksońska zachwyciła nas pięknem jesiennego pejzażu i majestatem gór.

Auxerre – miejsce spoczynku Konstantego Parczewskiego, następny i najważniejszy punkt całego wyjazdu i trzeba rzec, że całość przerosła wszelkie nasze oczekiwania. Przed wyjazdem zastanawialiśmy się, jak znajdziemy grób, choć wiedzieliśmy, że cmentarz jest podzielony na kwatery. Pan Dyrektor miał wydrukowaną mapę cmentarza z zaznaczonym miejscem pochówku Konstantego Parczewskiego. Na cmentarzu czekała nas niespodzianka, spotkały nas dwie panie. Jedna z nich to pani Monika Cieleń, z pochodzenia Polka. To właśnie ona pokazała grób naszego patrona, co okazało się opatrznościowe, bo inaczej w strugach deszczu odnaleźć byłoby go trudno. Mimo deszczu odbył się uroczysty apel z pocztem sztandarowym oraz złożenie ziemi z rodzinnego Czerwonego Dworu, palm wileńskich symbolu zachowania tradycji oraz zapalenie zniczy, symbolu pamięci. Stamtąd zabraliśmy ziemię, żeby ją zawieźć w ojczyste strony patrona. W czasie apelu czekała nas jeszcze jedna przyjemność, bo dołączyła do nas tu mieszkająca polska rodzina Bogusi i Radka Siurek wraz z córkami. Modlitwę na cmentarzu poprowadził ks. Wiesław Gronowicz. Po apelu odwiedziliśmy groby Polaków tu spoczywających. Mszę Świętą za naszego patrona i nasze gimnazjum ks. Wiesław sprawował dla nas w nowym kościele. Po Mszy zostaliśmy zaproszeni na kawę, herbatę i ciasto. To spotkanie przerosło wszelkie nasze marzenia, bo p. Monika Cieleń przekazała kopie dokumentów archiwalnych dotyczących życia i pochówku Konstantego Parczewskiego. Pokazała również dom, w którym mieszkał po przyjeździe z Paryża; kościół, gdzie była sprawowana Msza święta pogrzebowa. Była to bardzo treściwa wycieczka. Właśnie w takim „wydaniu” szliśmy szlakiem naszego patrona w Auxerre, nawet nie marzyliśmy, że nas czekają tu takie niesamowite wydarzenia. Bóg naszej ekspedycji wyraźnie błogosławił, odczytywaliśmy to prawie codziennie, widząc tęczę na niebie, znak przymierza.

Dzień choć deszczowy był tak treściwy, że nie chciało się nam opuszczać Auxerre.

Następny dzień poświęcony był zwiedzaniu stolicy Francji. Jak być tu i nie wspiąć się na wieżę Eiffla, zobaczyć Mon Mart, Bazylikę Sacré-Cœur, Pola Elizejskie itd. Następny dzień – to przecudny Wersal, oczywiście pałac, ale i samo miasto zachwyciło swym urokiem. Czas szybko mija w podróży, czekała nas droga powrotna przez Belgię i bogate architektonicznie miasto cechów Ghent. Długa droga powrotna prowadziła też przez Niemcy, gdzie zwiedziliśmy miasto Kolonię. Największe wrażenie zrobiła katedra, gdzie są relikwie Trzech Króli, aż nie do wiary, że one tu przywędrowały, a także krucyfiks najstarszy ze znanych w Europie. Dowiedzieliśmy się, że woda kolońska jest z Kolonii.

Napełnieni wiedzą i dobrym nastrojem, a przede wszystkim wzbogaceni wiadomościami o naszym patronie szczęśliwie wróciliśmy do domów.

katechetka
Rita Gvazdaitytė

Obranie patrona placówki oświatowej wiąże się z codziennym poszukiwaniem nowych faktów, doświadczeń, czasami odkryć. Takim ważnym faktem dla gimnazjum imienia Konstantego Parczewskiego został przypadkowo znaleziony w sieci cyfrowej nekrolog o odejściu do Boga św. pamięci Róży Bukowskiej z Parczewskich, pochodzący z 1936 roku. Po dokładniejszych dociekaniach i badaniach drzewa genealogicznego rodu Parczewskich okazało się, że to jest córka patrona naszego gimnazjum Konstantego Parczewskiego, o której istnieniu wiedzieliśmy, ale losy prześledzić nie udawało się.

Róża Bukowska z Parczewskich była małżonką Adama Bukowskiego, powstańca styczniowego. Wychowali syna Henryka. Wieczne ukojenie znalazła w grobie rodzinnym w Jabłonnie pod Warszawą. Sama Róża otrzymała swe imię na cześć cioci – Róży Parczewskiej siostry Konstantego Parczewskiego. Nowym odkryciem były „Mowy pogrzebowe po św. p. Róży Parczewskiej”, które dostarczyły niezwykle ważnych informacji o rodzinie Parczewskich. Miłość, którą darzyła Róża swych braci i ich dzieci, nie da się opisać w krótkim artykule. Osoba niezwykle utalentowana, malarka swe życie poświęciła rodzinie i wychowaniu osieroconych dzieci Aleksandra i Antoniego (przyrodniego brata). Prawowita chrześcijanka świecąca przykładem, potrafiła zachować najlepsze cechy kobiety – patriotki. Swe wiekuiste ukojenie znalazła w nowopowstałym kościele w Niemenczynie, fundatorem którego był brat Aleksander Parczewski.

Uczniowie klasy g2b opracowali znalezione materiały i umieścili w gimnazjalnym muzeum.

Wychowawczyni
Irena Karpawiczenie

Na najstarszej wileńskiej nekropolii – liczącym blisko 250 lat cmentarzu na Rossie – rozpoczęła się akcja patriotyczno-socjalna pod hasłem ,,Zjednoczeni pamięcią“. Wraz z uczniami 5a klasy sprawnie zareagowaliśmy na zaproszenie i wyruszyliśmy z pomocą.   Była to okazja do tego, aby pogłębić swą ogólną wiedzę o świecie, a jednocześnie przyczynić się do akcji sprzątania miejsca spoczynku tych, którzy odeszli do wieczności.

Najpierw uczniowie sprzątali groby na cmentarzu, a jednocześnie pogłębiali wiedzę z historii, religii, matematyki i języka polskiego. Takie lekcje zostawiają w pamięci o wiele głębszą wiedzę niż w murach szkoły. Patrząc na daty urodzenia i śmierci, a także porośnięte mchem napisy na starych pomnikach, u wielu uczniów powstało pytanie: jak długo żył ten, czy inny człowiek, kim on był? Pytań było wiele, jak też i odpowiedzi.

  W ramach projektu pt. „Szlakiem patrona Konstantego Parczewskiego”, nie mniej ważnym zadaniem dla nas, było upamiętnienie i złożenie zniczy na przy pomniku Onufrego Pietraszkiewicza (1794–1863), polskiego literaty, archiwisty, przyjaciela Adama Mickiewicza i Ignacego Domeyki. Wraz Mickiewiczem należał on do ścisłego grona współzałożycieli Towarzystwa Filomatów, pełnił w nim funkcję bibliotekarza, skarbnika i archiwisty. Zostawił kilka utworów poetyckich, m.in. poświęcone Mickiewiczowi „Dumanie u rozwalin zamku Giedymina”. Mickiewicz z kolei poświęcił mu dwa swoje wiersze, a w cz. III Dziadów Adam Mickiewicz stworzył na podstawie osoby Pietraszkiewicza postać Jacka.

„Największą zasługą Onufrego Pietraszkiewicza było ukrycie i ocalenie korespondencji, protokołów, rozpraw i utworów poetyckich, tj. całego Archiwum Filomatów, które po zawiłych i długich kolejach losu przetrwały i ujrzały światło dzienne jako cenne dokumenty kultury i historii narodowej” – pisze w książce „Cmentarz na Rossie w Wilnie” prof. Edmund Małachowicz. Po wszczęciu procesu filomatów w 1823 roku zorganizował pomoc finansową i prawną dla objętych śledztwem kolegów, jednak wkrótce sam stał się przedmiotem zainteresowania rosyjskiej policji, co z czasem poskutkowało zesłaniem. Zgromadzone przez Onufrego Pietraszkiewicza dokumenty przekazywane były z pokolenia na pokolenie. Do druku trafiły dzięki jego prawnuczce – Stanisławie Pietraszkiewiczównie (1884–1952), legendarnej polonistce „Piątki”, która potrafiła je uporządkować, przechować (w powojennym Wilnie) i doprowadzić do ich wydania.

Delegacja z naszego gimnazjum wyrusza w dalszą ekspedycję – do Francji, gdzie na cmentarzu Auxerre jest pogrzebany nasz patron Konstanty Parczewski.

Nauczycielka języka polskiego
Wychowawczyni klasy 5a
Helena Germanowicz